Svar

Nei, það er ekki til EES-reglugerð um hámarksvatnsmagn í beikoni. Það er á hinn bóginn til íslensk reglugerð sem segir til um hversu miklu vatni er leyfilegt að bæta í kjötvörur án þess að þess þurfi að geta sérstaklega í nafni vörunnar að hún sé vatnsbætt. Reglugerð með svipuðu ákvæði var samþykkt í Evrópusambandinu árið 2011 og mun hún taka gildi árið 2014. Hún hefur ekki verið tekin upp í EES-samninginn en gera má ráð fyrir því að það verði gert þar sem hún fellur innan gildissviðs samningsins.

***

Engar reglur eru til um hámarksvatnsmagn í beikoni eða öðrum kjötvörum, hvorki í ESB, EES eða á Íslandi. Hins vegar eru til ýmsar reglur sem segja til um hve mikið magn af vatni megi vera í kjöti og kjötvörum að hámarki án þess að þess þurfi að geta í innihaldslýsingu eða jafnvel beint í tengslum við nafn vörunnar.

Ef magn vatns í beikoni fer yfir 10% þarf að geta þess á umbúðum að varan sé vatnsbætt.

Í íslenskri reglugerð (nr. 331/2005) um kjöt og kjötvörur, frá árinu 2005, segir:

Vatn, sem aukið er í kjöt í heilum stykkjum (eða í endurmótaðar vörur sem líta út eins og heilir vöðvar), skal tilgreina í tengslum við vöruheiti ef magn þess fer yfir 5% í soðnum vörum eða 10% í hráum vörum.

Reglugerðin skiptir ennfremur kjöti og kjötvörum í níu ólíka flokka, meðal annars:

• Hreinar kjötvörur sem eru kjötskrokkar, kjötstykki, kjötsneiðar, kjötbitar, hakk og hamborgarar, sem engu hefur verið aukið í.
• Kjöt og kjötvörur með viðbættu vatni sem er kjöt og kjötvörur þar sem viðbætt vatn fer yfir 10% í hrárri lokaafurð eða 5% í soðinni lokaafurð. Í vörur í þessum flokki má einungis bæta aukaefnum og vatni.

Þessar skilgreiningar ber að nota við merkingu, auglýsingu og kynningu á kjöti og kjötvörum á Íslandi (6. gr. reglugerðar 331/2005).

Í október 2011 var samþykkt í Evrópusambandinu reglugerð (nr. 1169/2011) um veitingu matvælaupplýsinga til neytenda. Reglugerðin, sem tekur ekki gildi fyrr en í desember 2014, felur í sér svipaðar reglur og þær sem gilda nú þegar á Íslandi. Þannig segir í viðauka við reglugerðina, að ef magn vatns er yfir 5% af þyngd kjöts og unninna kjötvara, sem hafa verið endurmótaðar í vörur sem líta út eins og heil kjötstykki, skuli þess getið í nafni vörunnar að vatni hafi verið bætt við hana. Það sama mun einnig gilda um fiskafurðir og unnar fiskafurðir (sbr. 6. tölulið A-hluta viðauka númer VI).

Reglugerðin hefur ekki verið tekin upp í EES-samninginn en efni hennar fellur þó vafalítið undir gildissvið hans. Þannig mun reglugerðin fella úr gildi tilskipun ESB (nr. 2000/13) um samræmingu laga aðildarríkjanna um merkingu, kynningu og auglýsingu matvæla, auk nokkurra annarra, en hún var tekin upp í EES-samninginn árið 2001 og innleidd á Íslandi með reglugerð (nr. 503/2005) um merkingu matvæla. Sú tilskipun felur ekki í sér sérstakt ákvæði um vatnsmagn í kjötvörum en í almennum reglum um innihaldslýsingar matvæla kemur fram að ekki sé skylt að tilgreina magn vatns í matvöru ef það er undir 5% af nettóþyngd hennar (sbr. a-lið 3. mgr. 8. gr.).

Upptaka ESB-reglugerðarinnar um veitingu matvælaupplýsinga til neytenda í EES-samninginn og innleiðing hennar í lög á Íslandi mundi hafa í för með sér að vatnsmagn í hráum kjötvörum, svo sem beikoni, þyrfti að tilgreina í tengslum við nafn vöru strax ef það færi yfir 5% en ekki 10% eins og núgildandi íslensk reglugerð kveður á um.

Upprunaleg spurning:

Er til EES-reglugerð um hámarksvatnsmagn í beikoni? Gildir hún hér á landi?

Mynd:

• Sótt á síðuna www.sliceofearthlydelight.blogspot.de, 10.5.2012.