Svar

Nýlegt bann Evrópusambandsins við markaðssetningu ryksugna sem eru 1600 vött eða meira er ávöxtur tilskipunar Evrópuþingsins og ráðsins um visthönnun vöru sem notar orku (nr. 2009/125). Markmið tilskipunarinnar er að efla vernd umhverfisins með því draga úr neikvæðum umhverfisáhrifum þeirra vara sem nota orku. Tilskipunin felur framkvæmdastjórninni að setja fram kröfur, sem vörur sem nota orku verða að uppfylla, til að mega vera á markaði í Evrópusambandinu.

Ryksugur hafa neikvæð umhverfisáhrif sem hægt er að draga úr án þess að minnka getu þeirra.

Með visthönnun er átt við það þegar umhverfisþættir eru felldir inn í vöruhönnun í því skyni að bæta vistvænleika vörunnar. Visthönnun er mikilvægur þáttur í samþættri vörustefnu Evrópusambandsins (e. integrated product policy) en hún hefur að markmiði að draga úr neikvæðum umhverfisáhrifum vara hvort heldur sem er við framleiðslu þeirra, notkun eða losun. Ætlunin er að stuðla að sjálfbærri þróun með aukinni orkunýtni og eflingu umhverfisverndar, og auka á sama tíma öryggi orkuafhendingar. Þá er bætt orkunýtni talinn mikilvægur liður í því að markmiðum varðandi losun gróðurhúsalofttegunda verði náð í samræmi við Evrópuáætlun um loftslagsbreytingar.

Reglugerð ESB um kröfur varðandi visthönnun ryksugna (nr. 666/2013), sem tók gildi þann fyrsta september 2014, kveður á um að ekki megi setja ryksugur á markað í Evrópusambandinu nema að uppfylltum sérstökum skilyrðum um orkunotkun, rykupptöku og orkuinntak, sem skal vera minna en 1600 W. Samtímis tók gildi reglugerð um orkumerkingar ryksugna (nr. 665/2013), sem skyldar dreifingar- og söluaðila til þess að láta staðlaðar upplýsingar um orkunýtni, árlega meðal orkunotkun, ryklosun, hljóðaflsstig og fleira, fylgja með ryksugum. Þá þurfa upplýsingar um orkunýtniflokk ryksugu að koma fram við markaðssetningu hvort sem er í auglýsingum eða útstillingum verslana.

Staðlaður merkimiði ESB fyrir upplýsingar um orkunotkun ryksugna.

Það er ekki aðeins með vistvænni ryksugum sem Evrópusambandið ætlar sér að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda í sambandinu. Áður hafa tekið gildi reglugerðir um kröfur varðandi visthönnun ýmissa annarra vara svo sem kæliskápa, uppþvottavéla, þurrkara, sjónvarpa og síðast en ekki síst ljósapera, eins og lesa má um í svari við spurningunni Af hverju hefur Evrópusambandið bannað hefðbundnar ljósaperur?

Nýju ryksugureglurnar falla undir gildissvið EES-samningsins, rétt eins og bannið við hefðbundnum ljósaperum, en þær virðast ekki enn hafa verið teknar upp í EES-samninginn (EES viðbætir nr. 29 2014).

Heimildir og myndir:

• Directive 2009/125/EC of the European Parliament and of the Council of 21 October 2009 establishing a framework for the setting of ecodesign requirements for energy-related products. (Skoðað 8.9.2014).
• Commission Regulation (EU) No 666/2013 of 8 July 2013 implementing Directive 2009/125/EC of the European Parliament and of the Council with regard to ecodesign requirements for vaccum cleaners. (Skoðað 8.9.2014).
• Commission Delegated Regulation (EU) No 665/2013 of 3 May 2013 supplementing Directive 2010/30/EU of the European Parliament and of the Council with regard to energy labelling of vaccum cleaners. (Skoðað 8.9.2014).
• Ecodesign and Enegy Labelling - Enterprise and Industry. (Skoðað 8.9.2014).
• EES-viðbætir við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins. Nr. 29, 21. árgangur, 22.5.2014. (Skoðað 8.9.2014).
• Spring Cleaning on the River Teviot (C) Iain Lees :: Geograph Britain and Ireland. (Sótt 8.9.2014).
• EUR-Lex - 32013R0665 - EN - EUR-Lex. (Sótt 8.9.2014).