Svar

Vefaukandi sterar (e. anabolic steroids) eru oft notaðir í læknisfræðilegum tilgangi. Spyrjandi á þó væntanlega ekki við slíka notkun, heldur ólöglega notkun þeirra. Verður spurningunni svarað út frá þeim formerkjum. Nánar má lesa um virkni vefaukandi stera í svari Vísindavefsins við spurningunni Hvernig verka vefaukandi sterar?

Á Íslandi er notkun vefaukandi stera bönnuð. Hér á landi eru þeir fyrst og fremst misnotaðir í tengslum við kraftíþróttir, svo sem lyftingar og vaxtarrækt.

Vefaukandi sterar í töfluformi.

Eftir því sem Evrópuvefurinn kemst næst eru engar samræmdar reglur innan Evrópusambandsins sem leyfa eða banna misnotkun vefaukandi stera. Af því leiðir að aðildarríkjum ESB er í sjálfsvald sett hvort þau leggi bann við misnotkun þeirra. Víðast hvar innan sambandsins virðist misnotkun þeirra þó vera ólögleg. Í Bretlandi eru vefaukandi sterar til að mynda flokkaðir sem ólögleg fíkniefni og þá er eingöngu hægt að kaupa í læknifræðilegum tilgangi gegn framvísun lyfseðils. Svipaðar reglur gilda í Danmörku og Svíþjóð. Á Íslandi mundu vefaukandi sterar því ekki verða löglegir við inngöngu í Evrópusambandið.

Þrátt fyrir skort á samhæfðum Evrópureglum um misnotkun vefaukandi stera leggst sambandið hins vegar opinberlega gegn misnotkun þeirra, sem og raunar annarra fíkniefna. Árið 2012 var til að mynda gefin út skýrsla á vegum ráðsins um misnotkun áhugaíþróttafólks á vefaukandi sterum. Beinist sú umfjöllun sérstaklega að þeim sem stunda vaxtarrækt. Þar segir að misnotkun vefaukandi stera hjá þessum hópi sé vaxandi vandamál innan Evrópusambandsins. Leggja þurfi meiri áherslu á að sporna gegn misnotkun steranna hjá þessum hópi fólks, líkt og gert hefur verið hjá atvinnuíþróttafólki. Það sé meðal annars gert með auknu samstarfi, fræðslu og upplýsingaflæði milli ESB-ríkja. Koma þurfi upp rammaáætlun um samhæfðar rannsóknir og refsiaðgerðir vegna smygls og sölu vefaukandi stera yfir landamæri.

Heimildir og mynd:

• Lyfjaráð ÍSÍ - Listi yfir bönnuð efni og aðferðir 2013, alþjóðlegur staðall. (Skoðað 11.12.2013).
• SÁÁ - Samtök áhugafólks um áfengis- og vímuefnavandann - Sterar. (Skoðað 11.12.2013).
• DrugScope | DRUG INFORMATION | Anabolic steroids. (Skoðað 11.12.20103).
• Draft conclusions of the Council and the Representatives of the Governments of the Member States, meeting within the Council, on combating doping in recreational sport - adoption of Council conclusions. (Sótt 13.12.2013).
• Denmark a hotbed of steroid use - News - The Copenhagen Post. (Skoðað 11.12.2013).
• What do steroids look like?. (Sótt 11.12.2013).